De Nederlander en zijn fiets

Onze kinderen dragen al helmpjes sinds ze loopfietsjes hadden (bij wijze van spreken want ze hadden helemaal geen loopfietsjes). Ze waren een minderheid in Nederland, en af en toe zag Jakob het dan ook niet zitten met de helm. Maar we hebben hem goed bang gemaakt, en opa Duitsland aangehaald, die als kinderarts meer dan eens de gevolgen van een ongehelmde valpartij in zijn praktijk kreeg binnengedruppeld. Overigens had ik de indruk dat binnen de minderheid van helmdragende kinderen in Nederland een meerderheid van Duits-Nederlandse kinderen was. Maar dit is slechts anekdotisch; misschien omdat ik aanvankelijk als trotse fietsende Hollander ook overtuigd moest worden van de voordelen van een helm (pwaaah wat een onzin, ik heb toch ook altijd zonder helm gefietst!). Maar sinds kort gaat het erop lijken dat als wij terugkomen naar Nederland, alle kinderen met helmpjes op fietsen, want minister Eurlings wil de helm verplicht stellen. Simpel is het echter niet, want de Fietsersbond keert zich fel tegen de verplichte fietshelm. Die helm helpt toch niet bij snelheden boven de 30 kilometer, zeggen ze. Maar fietsen kleuters dan zo hard? Wat de Fietsersbond ook zegt, is dat een helm bang maakt. Bange Nederlanders gaan niet meer op de fiets en worden net zo dik als de Amerikanen. Kijk maar naar wat er in Australie is gebeurd: toen de helm verplicht werd, daalde het aantal fietsers. Het lijkt een beetje kort door de bocht, de redenering. Veilig Verkeer Nederland is gematigder maar ziet toch ook iets in het bangmakerij-argument. Ik citeer: "Veel nadruk leggen op het gevaar van fietsen kan averechts werken omdat daardoor ouders hun kinderen minder zullen laten fietsen. Terwijl wij juist graag willen dat kinderen veel fietservaring opdoen, omdat er een moment komt dat ze zelfstandig op de fiets grote afstanden moeten gaan afleggen. Dan moeten ze goed voorbereid zijn. Kinderen die in het verleden weinig hebben geoefend (bijvoorbeeld omdat ouders fietsen te gevaarlijk vinden) lopen dan ineens veel meer gevaar in het verkeer." Ten eerste: Zouden ouders die zich bewust zijn van de risico's niet gewoon hun kinderen een helm opzetten in plaats van minder laten fietsen? Het negatieve effect van helmdragerij op fietserij is bovendien aangetoond in Australie, maar de Australische fietser is niet de Nederlandse fietser. De Nederlandse ouder zet zijn kind hoe dan ook op de fiets. Ten tweede: Zijn die kinderen die als kind niet fietsen wel diegenen die later ook die enorme afstanden op de fiets gaan afleggen? Kans lijkt me klein; die gaan gewoon lekker met de bus. Ten derde: Mochten ze het toch in hun hoofd halen om later die enorme afstanden af te gaan leggen op de tweewieler, lopen ze dan echt meer gevaar? Hierover kan ik geen enkel onderzoek vinden. Er is wel een positieve correlatie tussen helmdragerij en ongevallen (hoe meer helmen hoe meer ongelukken) gevonden, mogelijk doordat helmdragers zich veiliger voelen en daardoor harder fietsen. Nu dan, als je niet zo goed kan fietsen, voel je je ook niet zo veilig en fiets je voorzichtiger. Ergo: het is veel veiliger om minder te fietsen in je jeugd. In de discussie over de fietshelm wordt ieder argument elke kant opgedraaid. Zolang we er niet uitkomen ben ik ervoor dat dat extra geld voor vervoer in de komende kabinetsperiode uitgetrokken wordt voor rubberen wegen.